Depremin ardından: Hiçbir işe yaramadığını düşünenlere çareler; dayanışma tek çıkış yolu!
On bir ili etkileyen deprem felaketinin ardından siz de bazen elinizden hiçbir şey gelmediği ya da gelemeyeceğini düşünmüş, kötü hissetmiş, hala da kötü hissetmeye devam ediyor olabilirsiniz.
İnsanların bir kısmı genellikle yaşamlarını dengeli bir duygu halinde sürdürür ve uç duyguları nadiren yaşar. Ancak deprem, hepimiz için, tüm sabit duygularımızı değiştiren ve büyük oranda aşırı duygu durumlarının ortaya çıkmasına yol açan bir süreç…
KRİZ ZAMANLARINDA RUH HALLERİMİZ DE UÇLAŞIYOR
Depremin ardından binlerce kişi evsiz kaldı, birçok insan yakınlarını ya da hayatlarını kaybetti. Deprem on bir ili etkiledi ve bazı şehirler neredeyse ortadan kalktı. Hepimiz böyle zamanlarda normal süren yaşantılarımıza kıyasla çok daha farklı ruh hallerinden geçtik. Çok çeşitli duyguları aynı anda yaşamak zorunda kaldık ve bunların hepsi hayatımızdaki geri kalan her şeyi durdurdu.
Böyle zamanlarda donup kalabiliriz, şoke olabiliriz, iştahtan kesilebiliriz ya da kendimizi tanıyamayacak ölçüde olumlu veya olumsuz başkalaşabiliriz. Zira her birimiz farklı mizaçlara sahibiz.
Birçoğumuz bu tür durumlarda nasıl davranacağını bilememiş, krizle nasıl başa çıkacağını kestirememiş olabilir. Bazılarımız hiçbir şey yapamadığını düşündüğü için kendini suçlamış, bazılarımızsa ruh halinin istikrarlı olduğu dönemlerde dayanışmacı bir yaşantı sürdüğü halde kriz durumunda donuklaşmış ve bu sebeple kayıtsız algılanmış olabilir. Oysa üzerine düşünüldüğünde gerçek bu değildir.
FARKLI DAYANIŞMA BİÇİMLERİ
Kriz durumlarında her birey kendisini iyi hissettirecek adımlar atarak katkı sunabilir. Herkesin olaylarla başa çıkma kuvveti bir olmadığından herkes farklı dayanışma şekilleri gösterebilir. Bu tür zamanlarda hatırlamamız gereken her geçen dakika kötü haberler almanın ‘hepimiz için’ çok zor olduğu ve tüm yaralarımızı yine birlikte saracağımız…
Bu tür zamanlarda fiziksel olarak hiçbir şey yapamayan ya da yapmayı tercih etmeyen birinin daha farklı alanlarda pozitif eylemlerde bulunma potansiyeli olabilir. Örneğin kişi, maddi destekte bulunarak fiziksel çabalara katkı sunabilir. Bu örneğin tersini düşündüğümüzde ise durum bambaşkadır. Bazılarımız deprem sonrasında yerinde duramamış ve hemen deprem bölgesine giderek fiziksel olarak orada bulunmak istemiş, elinden gelen tüm yardımı yapmış olabilir.
Anlaşılması gereken en önemli noktalardan biri de bu tür kriz zamanlarında içinde bulunduğumuz durumu analiz edecek vakti genellikle bulamadığımız. Meseleyi analiz etmeden yorumlamak ise birçok hataya yol açıyor. Oysaki herkes deprem karşısında üzülmüştür ve bunların tekrar yaşanmaması dileğini paylaşır.
Aslında görüyoruz ki her bireyin bu tür zamanlarda yapabileceği ya da ortaya çıkarabileceği değerli birçok görev bulunur. Etrafımızdaki insanlara bu gerçeği unutmayarak bakmanın ve kriz sürecinde buna bağlı yorumlar yapmanın önemini yadsımamalı, yakınlarımızdan destek almanın ve birlikte hareket etmenin de büyük katkı sunacağını bilmeliyiz.
POTANSİYELİMİZİ FARK ETMEK
Örneğin birçok depremzede çocuk şu an desteğe muhtaç. Fiziksel anlamda hiçbir şey yapamadığını düşünen birini belki de bu çocuklarla etkili iletişim kurabilme yeteneğine sahip olabilir. Birçok depremzede yaşıtımız bir arkadaş ihtiyacında olabilir ve deprem sürecinde bir şey yapamadığı için üzülen kişiler onlarla çok iyi arkadaş olabilme potansiyelleri taşıyor olabilir.
Her birimizin potansiyelleri görünür olmak durumunda değildir. Bazen gizlenmiş ve çaba göstererek gün yüzüne çıkabileceğimiz potansiyellerimiz çok güzel şeyler ortaya çıkarabilir. Birçok insan belki de deprem sürecinde elle tutulur bir katkı sunamayacağını düşündüğü için potansiyellerini açığa çıkaramamış olabilir. İnsanları ve kendimizi mevcut duruma göre değerlendirmek ve ona uygun hareket etmek en iyi sonuçları ortaya çıkaracaktır. Bizler de bunu unutmayarak hareket etmeli ve yaşantımızdaki tüm deneyimlerde en iyi verimi alabilmek için bunu yansıtmalıyız.
Son olarak eğer ki yaşadığımız krizin üstesinden tek başımıza gelemiyorsak muhakkak dayanışma yoluna gitmek fayda sağlayacaktır. Özellikle deprem sürecinde yaşanan kriz durumunu düşünmede ya da analiz etmekte tek başımıza başarılı olamıyorsak etrafımızdaki insanlarla yardımlaşarak -örneğin sevdiğimiz biriyle konuşarak- bu süreci daha sağlıklı yönetebiliriz.
